Spiral aynı zamanda rahim içi araç olarak da adlandırılan ve sıkça kullanılan doğum kontrol yöntemlerinden birisidir. Diğer doğum kontrol yöntemlerine göre daha uzun vadede kullanılabildiği ve oldukça etkili olduğu için halk arasında da en çok başvurulan yöntemlerden birisidir. Fakat diğer kadın doğum yöntemleri ve hastalıkları gibi bu da çok konuşulmayan konulardan birisi. Doğru bilinen yanlışları ve eksik bilinen doğruları tamamlamaya geldik. Hadi biraz spiralden bahsedelim.
Spiral Nasıl Çalışır?
Spiral vücut dışı bir materyal olduğu için rahim tarafından da yabancı bir madde olarak algılanır. Bu sebeple bu bölgede iltihaba benzer bir reaksiyon oluşturarak rahime ulaşan spermleri etkisiz hale getirir ve gebeliği önler ancak yumurtlama süreci devam eder. Sanıldığının aksine gebeliğin olumsuz sonuçlanması için değil, aslen spermlerin etkisiz hale getirilmesini sağlayan bir metoddur. Halk arasında yanlış bilinen başka bir düşünce de daha önce doğum yapmış kadınların spiral kullanamayacağıdır. Fakat bu bilgi de doğru değildir. Doğum yapmamış kadınlar da spirali bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanabilirler.
Spiralin Yan Etkileri Nelerdir?
Bakır içerek spiraller kanama miktarını ve kanama gününü uzatırlar ve kanama döneminin daha ağrılı geçmesine sebep olabilir. Bu iki yan etki de spiral takıldıktan sonra ilk aylarında sık sık görülür ve doktorlar tarafından ağrı kesiciler ve iltihap gidericilerle tedavi edilebilir. Ancak dikkat edilmesi gereken durumlardan birisi bu ilaçların kullanılması halinde ağrılarda ve kanama sürecinde bir iyileşmeme olmamasıdır ve bu gibi durumlarda doktora başvurulması gerekilir.
Spiral Neden Çıkartılmalıdır?
Kadınlar çoklukla ağrı ve kanama düzensizliği dolayısıyla spiralin çıkartılmasını tercih ederler. Fakat bunun yanı sıra antibiyotiklere cevap alınamadığında da doktorlar tarafından çıkartılması önerilir.
Spiralin Düşme Durumu
Spiral rahim içerisine uygun metodla yerleştirilmediği takdirde ilk günler içerisinde düşer. Aynı zamanda beklenmedik enfeksiyon veya gebelik durumlarında da kendiliğinden düşebilir. Bu durum çoklukla kişi tarafından fark edilir ve doktora uygun zamanda başvurulur.
Hormonlu Spiraller
Dünyada çoklukla kullanılan ve son yıllarda Türkiye'de de kullanılmaya başlanan hormonlu spiraller progesteron hormonu içerirler. Bu spirallerin en büyük avantajı bakırlı spirallere karşın kanama ve sancı miktarını azaltmalarıdır. Spermleri etkisiz hale getirmelerine karşın yumurtlama miktarını da azalttıkları görülmüştür. Aynı zamanda rahimağzı tıkacı sayesinde de spermlerin rahime ulaşmasını engeller ve aynı zamanda pelvik enfeksiyon gelişimini de oldukça azaltır.
Doğum Kontrolü Metodu Olarak Spiral
Spiralin Koruyuculuğu Ne Zaman Başlar ve Biter?
Spiral takılır takılmaz koruyuculuğu başlar ve çıkartılır çıkartılmaz koruyuculuğu biter. Her doğum kontrolü gibi spiral de %100 koruma sağlamaz fakat yine de oldukça etkili bir doğum kontrol yöntemi olduğunu söyleyebiliriz. Takıldıktan sonra 1 yıl içerisinde hamilelik gözlemlenmesi %1-3 olarak kaydedilmiştir.
Spiral Kimlere Takılmaz?
Sebebi tespit edilmemiş adet kanamaları
Bilinen gebelik ve gebelik şüphesi varsa
Bilinen rahim ağzı enfeksiyonu veya genital bir enfeksiyon varsa
Bakır alerjisi varsa
Willson sendromu varsa
Pap smear sonucu anormal ise
Servikal erozyon mevcutsa
Pıhtılaşma bozukluğu varsa
Kötü huylu tümor varsa
Spiral Ne Zaman Takılmalıdır?
Spiral kanamanın azaldığı günlerde takılır çünkü gebelik olmadığı ve rahim ağzı açılmasının mevcut olması sebebiyle doktorlara kolaylık sağlamaktadır. Aynı zamanda normal doğum gerçekleştirden sonra ilk 48 saat içerisinde veya 40 gün sonra yerleştirilebilir. Düşük veya kürtaj gibi durumların da hemen ardından takılabilir.
Spiral Kullananlar Ne Zaman Doktora Başvurmalıdır?
Anormal kanamalar
Adet düzensizliği
Şiddetli ağrı ve kramplar
Ateş ve titreme nöbetleri
Kötü koku
Spiralin ilişki sırasında hissedilmesi
Spiral Kullanırken Hamile Kalınır Mı?
Spiral kullanılırken hamile kalınabilir ve fark edildiği zaman derhal spiralin çıkartılması gerekir. Spiral çıkartırken düşük meydana gelebilir bu yüzden gebelik sonlandırılmak istenmiyorsa küretaj yöntemine başvurulur. Gebeliğin ilerlediği durumlarda spiralin çıkartılması mümkün olmaz ancak gebelik spiralle devam edebilir.
Spiral Dış Gebeliğe Sebep Olur Mu?
Spiral kullanan kadınlarla spiral kullanmayan kadınlar karşılaştırıldığında dış gebeliğin daha fazla olduğu gözlemlenmiştir ve hormonlu spiral kullanan kadınlarda bu şhtşmal daha yüksektir.
Spiral Kısırlığa Sebep Olur mu?
Spiral enfeksiyon riskini artırdığı için tüp ve klamidya, bel soğukluğu gibi enfeksiyonların yapışıklığına sebep olabilir ve böylece normal doku kaybı yaşanırsa kısırlığa sebep olabilir.
*Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Kaynakça:
www.doktortakvimi.com
www.jinekoloji.net