Özellikle son yıllarda sağlık örgütlerinin kadın sağlığıyla ilgili oldukça odaklandığı ve farkındalık oluşturmak için yatırımlar yaptığı meme kanseri bizim de felsefemizin tam olarak ortasında bulunuyor. Meme kanseri nedir? Meme kanseri belirtileri nelerdir? Meme kanseri olup olmadığınızı öğrenmek için neler yapmalısınız? Kendinizi meme kanserinden nasıl koruyabilirsiniz? Bu yazıda bize çokça sorulan sorulara cevap vermek istedik.
Meme Kanseri Nedir?
Memeden halk arasında sıkça göğüs olarak da telafuz ederiz. Halbuki meme her kadın ve erkeğin vücudunda olan bir organdır. Pek çok katmandan ve parçadan oluşur. Bunun yanısıra göğüsse meme, göğüs kafesi ve akciğerlerin de bulunduğu üst vücudumuzun bir bölümünü tasvir ettiğimiz bir "bölgedir". Medikal konuşmalarda da göğüs dendiğinde bu bölge anlaşılır. Yani "göğüs ağrısı" ile hastaneye başvurduğunuzda ciğerleriniz, kemik yapınız, kalbiniz ve kas ağrılarınız çokça araştırılmaya başlanırken, meme ağrısı dediğimizde meme dokusundan bahsedilir. Meme kanseri de meme dokusunda oluşan hücrelerin değişime uğraması, kontrolsüzce değişime uğrayan hücrelerin çoğalması ve hücrelerin doku gruplarını oluşturup tümör haline döndüğü hastalığa verilen isimdir.
Son yıllarda meme kanserinin rastlantı oranı oldukça arttı ve istatistiklere bakıldığı zaman ölümcüllüğü ve rastlantı oranının pek çok değişkene bağlı olduğu fark edildi. Rastlantı oranı yaşam tarzı, beslenme şekilleri ve genetik kalıtsallık gibi faktörlere dayansa da ölümcüllük oranı toplumsal bilinç, gelir durumu ve eğitim durumu gibi faktörlere göre değişebiliyor.
Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Meme kanserinin teşhisinde erken teşhis oldukça önemlidir. Teşhis koyulan kadınların çoğunun evde kendi yaptığı muayene sonucunda endişelenip doktora başvurması ilgi çekici istatistiklerden birisidir. Bu bilgi de bize kişinin kendi evinde yaptığı, "kendi kendine elle muayene"nin, erken teşhisin en önemli adımlarından olduğunu düşündürdü ve bu yüzden Triwi akıllı sütyen ve Triwi sağlık platformunu geliştirmeye başladık. Peki meme kanserinin belirtileri nelerdir? Memede hangi değişimlerin meme kanseri sinyali olduğunu düşünmeliyiz ve doktora başvurmayı geciktirmemeliyiz?
Memede elle hissedilen sertlik,
Memeler arasında gözle görülür ve son zamanlarda artmış uyumsuzluk ve asimetri,
Özellikle meme başında ve meme yüzeyinde çukurlaşma veya çekilme,
Meme yüzeyindeki renk değişimleri, kalıcı kaşıntı/egzamalar, çatlamalar, yaralar ve kabuklar,
Meme yüzeyindeki deride portakal kabuğuna benzeyen görünüm,
Memede olan normal seyirinden farklı şişlik ve şiddetli ağrı,
Meme başında oluşan farklı renklerdeki akıntılar,
Koltuk altında şişlik ve sertlik hissi,
Yukarıda sıraladığımız belirtiler, sıklıkla kadınların fark ettiği ve doktora başvurduğu belirtilerdendir. Bu belirtilerden birine veya birden fazlasına sahipseniz acilen doktora başvurup teşhis için aksiyon almanız gerekmektedir. Fakat doğru bilinen yanlışlardan birisi de memede her hissedilen sertliğin de meme kanseri olmadığıdır. Genellikle ele gelen kitle ile karşılaşan kadınlar endişe, korku gibi sebeplerden doktor randevularını geciktirirler fakat ele gelen kitleler fibrokist veya yağ bezesi gibi daha az tehlikeli rahatsızlıklar olabilir. Her durumda ilk fark edildiği andan itibaren doktora başvurmak meme kanseri teşhis ve tedavisi için çok önemlidir. Çünkü meme kanseri erken teşhis edildiğinde %95 5 yıl yaşam oranına sahip kanser türlerinden. Yani erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilecek bir hastalık.
Meme Kanseri Olup Olmadığımızı Öğrenmek İçin Ne Yapmalıyız?
Sağlık örgütleri 20 yaşından itibaren her kadının ayda bir kere meme muayenesi yapmasını öneriyor ve 40 yaşından itibaren her yıl mammografi tetkikinden geçmelerini öneriyor. Ayda bir kere meme muayenesini yaptıktan sonra hissedilen her anormalliği not etmek, ardından doktor muayenesi almak ve doktora da notlar ile giderek klinik meme muayenesini hasta olarak da desteklemek en uygun ve sağlıklı meme kanseri teşhisi sürecidir. Kişinin kendi kendisine veya dışarıdan bir teknoloji ile hastaneye gidip mammografi görüntüleri olmadan meme kanseri teşhisi koyması mümkün değildir. Meme cerrahları dahil kesin teşhis koymak için mammografi gibi ileri laboratuvar tetkikleri isterler.
Kendimizi Meme Kanserinden Nasıl Koruyabiliriz?
Kanser diğer hastalıklar gibi bulaşılmasını engellemek için kendisini koruyabileceği veya immün sistemi destekleyici takviyelerle meme kanseri olmaktan kendimizi koruyamayız. Meme kanseri yazının başında da bahsedildiği gibi yalnızca çevresel faktörler değil aynı zamanda kalıtsal sebeplerle de yakalanabilecek bir hastalık türüdür. Bu yüzden kanserden korunmak için herhangi bir tedbir bulunmamaktadır. Fakat bazı yaşam tarzı değişimleri yapılarak kişiler kanser risklerini düşürebilirler. Meme kanseri riskini artıran faktörlere göz atalım;
Kadın olmak
50-70 yaş arasında menopoz döneminde olan bir kadın olmak
Akrabalarında meme kanseri geçirmiş kişilerin olması
Adet başlangıcı yaşının erken olması
Menopoza geç girmek
Hiç doğum yapmamış olmak
İlk doğumunu 30 yaşından sonra yapmış olmak
Doğum yapmış ama bebeğini emzirmemiş olmak
Uzun süreli hormon tedavisi almak
Sigara ve tütün kullanmak
Aşırı kilo ve doymuş yağ tüketimi
Hareketsiz yaşam
Erken Teşhis Sürecinde Kalmak için Ne Yapmalı?
Yazının başlarında da bahsedildiği gibi öncelikle kişinin yaşam tarzında değişiklik yapması ve ardından adet döngüsünü yakından takip edip adetinin bitiminden minimum 3 gün sonra elle muayene yapmasıdır. Bu süreçte pek çok kadının zorlandığı şeyler uygun ve tutarlı döngülerle muayeneyi hatırlayıp doğru şekilde yapması ve ardından aksiyon planını hızlıca alması var. Neyse ki bu problemi çözmek için Triwi Türkiye olarak yeni nesil kadın sağlığı platformu, Triwi Mobil Asistanı geliştirdik. Bugün sen de abonelerimizden birisi olup bekleme listesine girebilir ve yayınlandığı gün indirme daveti alabilirsin. Veya 3 aylık meme muayenesi hatırlatma listemize girip 3 ay boyunca mail ile hatırlatma alabilirsin.